Mensen hebben hokjes nodig om de wereld te ordenen, en zelfs in een subcultuur als de gothic scene proberen mensen zichzelf en anderen te definiëren. Het resultaat zijn talloze grappige of zelfs serieuze illustraties die op het internet rondzwerven en die verondersteld worden gothic types uit te leggen. Wie zich echter in de scene begeeft, zal snel beseffen dat alle stijlen zich in de loop van de decennia min of meer hebben vermengd. Niettemin oriënteren goths zich met hun outfits op bepaalde oorspronkelijke types en op nieuwe invloeden. Dit zijn er enkele van:
Mensen hebben hokjes nodig om de wereld te ordenen, en zelfs in een subcultuur als de Goth-scene proberen mensen zichzelf en anderen te definiëren. Het resultaat zijn talloze grappige of zelfs serieuze illustraties die op het internet rondzwerven en die bedoeld zijn om gothic types uit te leggen. Wie zich echter in de scene begeeft, zal snel beseffen dat alle stijlen zich in de loop van de decennia min of meer hebben vermengd. Niettemin oriënteren goths zich met hun outfit op bepaalde oorspronkelijke types en op nieuwe invloeden. Dit zijn er enkele van:
Nieuwe Romantiek
Steve Strange, een kunststudent en later de leadzanger van de band Visage, is verantwoordelijk voor de stijl van de New Romantics. Hij was een vaste waarde in de Londense clubscene eind jaren '70, waar hij Bowie en Roxy Music avonden organiseerde. Bij de deur van zijn Blitz Club liet hij alleen gasten door die de meest buitensporige outfit droegen. David Bowie stond al vroeg model voor dit idee met zijn toneelpersonage Ziggy Stardust. Als je de officiële video "Ashes to Ahes" van David Bowie bekijkt, ontdek je ook Steve Strange en enkele andere bezoekers van de club in typische New Romantic outfits. Make-up en outfits spelen ook een grote rol in de video's van de band Visage (Visage, Fade to Grey).
De New Romantics kwamen bij elkaar vanwege de mode, ook al deelden ze een vergelijkbare muzikale smaak van new wave, synth-pop en discobeats. Adam Ant en Boy George behoorden tot de bekende vertegenwoordigers van dit genre. Een van de karakteristieke kenmerken was de visuele vervaging van de seksen. Overigens werd de romantische piratenlook van Adam Ant destijds gecreëerd door modeontwerpster Vivienne Westwood.
Extravagant, decadent en narcistisch - dat waren de kenmerken waarmee de New Romantics in het openbaar werden beschreven en ze waren niet bijzonder populair - noch in de pers, noch in de maatschappij. Zelfs in de New Wave scene ontmoetten ze geen grote liefde, omdat ze niet de muziek op de voorgrond plaatsten, maar outfits en kapsels.
De mode was echter veel te oppervlakkig voor de New Wave scene. Er was sprake van uitverkoop van New Wave en voor het eerst zou er kritiek komen op de commercialisering van de subcultuur. Niet voor de laatste keer, want deze kritiek duurt voort tot op de dag van vandaag. De huidige visuele uitlopers van de New Romantics zijn het meest te vinden in Japanse subculturen als Visual Kei. De mode en make-up van toen hebben echter nog steeds invloed op de zwarte scène van nu, wat in dit geval sterke kleuren en romantische optocht mogelijk maakt.
Waver
De Wavers waren de duistere factie van de muzikale subcultuur eind jaren 70 en begin jaren 80. Bij hen stond - in tegenstelling tot de New Romantics - vooral de muziek op de voorgrond, hoewel ook de outfit een belangrijke rol speelde. De Wavers overdreven de "bourgeois outfits" en drukten er zo een ironisch stempel op. De warrige kapsels van de jaren 60 en 70 werden in de New Wave verder getoupeerd tot het punt van absurditeit en de zijkanten werden gewoon helemaal weggeschoren. Pakjassen werden veel te groot gekocht en wapperden rond met de overhemden en wijde bloeibroeken. De schoenen waren niet alleen puntig, maar waanzinnig puntig met de pieken, en zo werden de sociale kledingnormen al ondermijnd. Een duidelijke afbakening. De make-up was al even opvallend. Geen zachte eyeliner, maar dikke zwarte kohllijn, ver voorbij het oog. Geen mooi opgemaakte lippen, maar felrode uitgesmeerde lippenstift. De overheersende kleur was zwart, maar er was ook veel kleurrijke kleding. Ze droegen oversized kruizen, rozenkransen en esoterische symbolen om de religieuze trouw van de samenleving te overdrijven en te provoceren.
In de jaren 80 waren het muzikanten als The Cure, Siouxsie and The Banshees, Anne Clark en Gary Newman die nieuwe visuele en muzikale richtingen aangaven. Overigens droeg Robert Smith van The Cure, de belichaming van de afzwaaier, in de begindagen ook witte sportschoenen en kleurrijke overhemden met veel te grote colberts.
Alleen later, toen de scene geleidelijk aan somberder werd, schakelde Robert Smith volledig over op zwart. Samen met de goths van de jaren 80 worden de wavers vandaag de dag nog steeds oldschool goths genoemd. Het maakt niet uit of ze daadwerkelijk in de jaren 80 rondliepen. Wat bedoeld wordt is de styling.
Gruftis
Gruftis zijn wat grotendeels geassocieerd wordt met de term Goth. Gruftis zagen eruit alsof ze vers uit een horrorfilm kwamen. De overgangen tussen de types zijn echter vloeiend en de labels zijn slechts bijzaak voor de groepering. Er waren destijds geen classificaties. Het was in feite één scène en de meeste leden beseften niet eens dat ze een nieuwe subcultuur vormden.
Naar de maatstaven van die tijd leken de Wavers even te moeten wennen. Ze werden met minachting, scepsis, onbegrip en voorzichtigheid tegemoet getreden. De goths echter maakten de samenleving echt bang. Ze wilden niet provoceren, maar zich helemaal afzijdig houden en met rust gelaten worden. Met hun outfit en make-up verwezen de Gruftis naar de voorstelling van vampiers eind jaren 70. "Dode make-up" noemden ze het toen ze hun gezichten bedekten met witte make-up en hun ogen in donkere grotten schilderden met zwarte oogschaduw. Het moest occult zijn, zo griezelig en symbolisch mogelijk. Hun kleding deed denken aan toga's en nonnengewaden. Ze droegen sluiers en zwarte handschoenen als personages uit gothic romans. Als prototype voor de goth wordt bijvoorbeeld "Rat" beschouwd, die begin jaren tachtig in een fotoverhaal in het jongerentijdschrift Bravo figureerde.
Wavers waren enigszins sociaal aanvaardbaar met hun uiterlijk, goths niet. Zo zou men een provisorisch onderscheid kunnen maken. Ook de muzikale tegenstelling is slechts vaag te beschrijven. Men zou misschien kunnen zeggen dat de wavers zich meer op hun gemak voelden met synthesizers en ook met lichtere klanken, terwijl de goths zich wikkelden in sombere klanken en diepe stemmen. Maar zelfs dat is slechts een poging tot differentiatie.
EBMers
EBMers maakten ook al in de jaren tachtig deel uit van de scene, ook al onderscheidden ze zich visueel en muzikaal van goths en wavers. Hun focus lag op electronic body music (EBM), die agressief was en elektronisch deed denken aan marsmuziek met slogans. De wortels van de muziek lagen in de Britse industrial vermengd met minimale electro. De zang leek eigenlijk meer op gebral en deed denken aan militaire exercities.
Tijdens de Koude Oorlog ging elektronische muziek over strijd en het leger en oorlog en terreur. Dienovereenkomstig kleedde men zich ook graag in camouflagekleuren met laarzen en uniformen. De koele en dreigende industrialisatie was ook een groot thema. Technische vooruitgang was beangstigend omdat het zielloos leek. EBM muziek speelde hiermee - en haar volgelingen ook. Zelfs hun haar - gestyled in platte kapsels - was erg hoekig en gespannen. Machineonderdelen dienden als symbolen. Het motto was: "Werk, zweet en spierkracht".
Terwijl DAF en Die Krupps in de begindagen hun ding bij ons deden, waren het bands als Front 242, The Klinik of Nitzer Ebb die het EBM-genre uitbreidden. Bands als Skinny Puppy en Ministry waren pioniers in Amerika.
Dat de stromingen in de scene elkaar ook inspireerden is bijvoorbeeld te zien bij Depeche Mode, die extravagante popmuziek en industriële sound combineerde, dit combineerde met een donkere styling en soms met een moker op het podium stond. Een indrukwekkend voorbeeld van de mix is de officiële video voor "People are People".